مسائل اجتماعی که در درون جامعه متولد می‌شود و فقیه باید بر اساس استنباط فقهی متناسب با شرایط زمان و مکان و با رویکرد اجتماعی، نه فردی پاسخ آن را ارائه نماید.

به گزارش خبرنگار اجتهاد از ستاد خبری نشست هم‌اندیشی فقه حکومتی، حجت‌الاسلام محمدباقر ربانی مدیر گروه فقه اجتماعی مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) و نماینده مرکز در نشست «هم ‌اندیشی فقه حکومتی» که در مشهد برگزار شد، با اشاره به فعالیت‌های مرکز فقهی ائمه اطهار اظهار داشت: این موسسه سال ۷۶ به همت آیت‌الله فاضل لنکرانی(ره) تأسیس شد و هم‌اکنون این مرکز در کشورهای مختلف مانند سوریه، افغانستان و غیره دارای شعبه است.

وی بابیان اینکه آموزش طلاب در سطوح عالی ازجمله فعالیت‌های مرکز فقهی ائمه اطهار است، افزود: ۱۴ گروه پژوهشی ازجمله گروه فقه اجتماعی متشکل از دانش‌آموختگان در این مرکز مشغول فعالیت هستند.

فقیه باید با رویکرد اجتماعی به مسائل اجتماعی پاسخ دهد نه فردی

مدیر گروه فقه اجتماعی مرکز فقهی ائمه(ع) اطهار ابراز کرد: نگاه فردی به فقه، وجود تفکر سکولار در میان برخی از حوزویان، عدم توجه به فلسفه اسلامی و فلسفه فقه، عدم توجه به مسائل نوظهور اجتماعی در حوزه استنباط فقهی، عدم آگاهی حوزویان و طلاب از شیوه‌های اجتهادی در مکاتب فقهی، عدم هماهنگی دروس موجود با نیازهای جامعه از کاستی‌های فقه موجود است.

وی در تعریف فقه اجتماعی خاطرنشان کرد: مسائل اجتماعی که در درون جامعه متولد می‌شود و فقیه باید بر اساس استنباط فقهی متناسب با شرایط زمان و مکان و با رویکرد اجتماعی، نه فردی پاسخ آن را ارائه نماید، مانند فقه ترافیک، فقه ارتباطات، فقه حکومتی، فقه ورزش، فقه محیط‌زیست، فقه شادی، فقه هنر و غیره.

بایسته‌های تحقق فقه اجتماعی

به گفته ربانی، رویکرد اجتماعی به مسائل فقهی در کنار رویکرد فردی به فقه، بازخوانی اجتهاد، ارتباط فقه با دانش‌های اجتماعی مرتبط در موضوع شناسی، تکمیل اصول فقه موجود برای استنباط مسائل فقه اجتماعی، بررسی قواعد فقهی جدید در عرصه فقه اجتماعی، تشکیل کارگروه‌هایی برای فراگیری اجتهاد صحیح، تشکیل جلسات درس خارج با موضوعات فقه اجتماعی در سطح حوزه علمیه از بایسته‌های تحقق فقه اجتماعی است.

وی با اشاره به برنامه‌های مرکز فقهی اطهار(ع) در افزایش بایسته‌های فقه عنوان کرد: گفتار پژوهی، ترسیم معنایی از فقه اجتماعی موضوعات و مسائل فقه اجتماعی با گفتار پژوهشی که نمود آن کتاب فقه اجتماعی بوده در کنار برگزاری نشست‌های علمی پژوهشی مرکز فقهی ائمه اطهار با عناوین مختلف برگزار ازجمله این برنامه در مرکز فقهی بوده است.

مدیر گروه فقه اجتماعی مرکز فقهی ائمه اطهار در پایان تشریح ارائه خود یادآور شد: برگزاری نشست‌های فقه اجتماعی توسط آیت‌الله اراکی، آیت‌الله عابدی و نشست سبک زندگی توسط استاد شرف‌الدین از دیگر برنامه‌های این مرکز در زمینه فقه حکومتی بوده است.