آیت‌الله علوی بروجردی بر همراهی با مردم در عید نوروز به عنوان عید ملی تاکید کرد و گفت: با سنتهای مردم درگیر نشویم این بی سلیقگی است که بعضیها در مقابل آداب و رسوم ایستادگی می‌کنند، که اصلا نوروز از نظر اسلام و ما رسمیت ندارد.

به گزارش شبکه اجتهاد، تولیت مسجد اعظم قم در آخرین جلسه درس خارج فقه خود در سال ۹۵ با اشاره به فرارسیدن سال جدید شمسی اظهار داشت: ایام عید نوروز است و ایام تعطیلات مربوط آن، آقایان مسافرت تشریف می‌برند پیش خانواده، پدر، مادر و اقوام و …. از قبل هم مرسوم بوده که افراد سعی می‌کنند سال نو را در کنار بزرگترها و خانواده شان باشند. این سنت خوب و حسنه‌ای است، این را نفی نکنید. برای مردم نگوییم این کار جم و جمشید و زردتشت و اینها هست.

او افزود: نوروز از قبل از اسلام بوده و از زمان زردتشت مانده است ولی نباید عید نوروز یا امثال اینها را به زردتشتیت ارتباط داد؛ درست است که ما در اسلام نوروز نداریم نه اینکه اسلام نوروز را نفی کند، نه، مقصود این است نوروز عید اسلامی نیست و اعیاد اسلامی ما غدیر و فطر است و نوروز جزء آن اعیاد اسلامی نیست. اما عید نوروز سنتی است که از قبل از اسلام مانده است.

علوی بروجردی بیان کرد: می‌دانیم بسیاری از سنتهایی که در زمان جاهلیت بود و سنتهای خوبی بودند، پیغمبر اکرم (ص) در اسلام نگه داشتند و بر آنها تاکید کردند. امیر المومنین (ع) در عهد نامه مالک اشتر بر حفظ سنتهای خوب تأکید دارند.[۱] روایاتی هم بر تایید نوروز نقل شده، مانند روایتی که از امام جعفر صادق (علیه السلام) نقل شده نظر مبارکشان حفظ همین سنتهای خوب بوده است امام (علیه السلام) می‌فرماید: … در روز عید نوروز با پاکیزه‌ترین لباس باشید و با عطر خود را معطر کنید.

ایران باستان کشوری یکتا پرست، موحد و متمدن

او در ادامه عنوان کرد: ایرانیان خدا پرست و موحد بودند، لذا اینها با جاهلیت عرب تفاوت می‌کنند. خیلی از ایرانیان موحد بودند بعد از حمله مسلمانان هم، مقابل اسلام گردن کج کردند یعنی اسلام با زور وارد ایران نشده است. در جنگها بین ایرانیان و مسلمانان، مانند جنگ نهاوند و غیره را ببینید شاپور ذوالاکتاف که پادشاه مقتدری بوده ـ تاریخ را مطالعه کنید که چرا به او ذوالاکتاف گفتند، اینها با فشار سربازهایشان را درمقابل مسلمانان نگه می‌داشتند ـ، با وجود اینکه مسلمانان امکانات و تجهیزاتی نداشتند، اما ایرانیان تسلیم می‌شدند. سربازهای ایرانیان با روی باز اینها را پذیرفتند. آنهایی که تاریخ را دقیق بررسی می‌کنند به این نتیجه می‌رسند نه تنها با روی باز پذیرفتند، بلکه ایرانیان پای اسلام هم ایستادند. با اینکه حکومت و خلافت دست آنهای دیگر بود، اما نام علی در اینجا درخشش گرفت، ایرانیان گردنی که مقابل پیغمبر کج کرده بودند تا آخر، این گردن را در مقابل اهل بیت و تا حالا نیز کج نگه داشته اند، تا حالا این مردم در خدمت اسلام و اهل بیت بوده اند، این مردم را رها نکنیم از نظر دور نداریم.

آداب و سنت‌‌های خوب نوروز

استاد حوزه علمیه قم تصریح کرد: از سنتهای خوب نوروز این است که مردم، نو می‌شوند، خانه‌ها، زندگی‌ها و لباس‌هایشان را به هر سختی شده، نو تهیه می‌کنند. به دیدن بزرگان، اقوام و خویشاوندان، و به دیدار و خانه‌های هم دیگر می‌روند از هم پذیرایی می‌کنند و خانواده‌ها در کنار هم می‌نشینند؛ این اشکالی ندارد. بی خود بی سلیقه گی نکنیم، در مقابل این حرکت مردم که یک امر طبیعی و خود جوش است پافشاری نکنیم. از وقتی ما چشم باز کردیم و در سن طفولیت و بچه که بودیم مردم یک ماه مانده به عید نوروز خانه تکانی را شروع می‌کردند.

نوروز عید ملی

او ادامه داد: در حین تحویل سال نو دعای یا مقلب القلوب والابصار … می‌خوانند، با سنتهای مردم درگیر نشویم این بی سلیقگی است که بعضیها در مقابل آداب و رسوم ایستادگی می‌کنند، که اصلا نوروز از نظر اسلام و ما رسمیت ندارد. بله اسلام اعیاد خاصی مانند فطر و غدیر و … دارد، اما ما روایاتی داریم که ائمه اطهار به نوروز بها داده اند، نه از باب اینکه عید اسلامی است، بلکه از باب اینکه سنت خوبی است. نوروز برای مردم عید است به قول آقایان عید ملی است. سنتی است قبل از اسلام بوده ما مخالفت نداریم خودمان هم به آن ملتزم می‌شویم، عملاً هم ملتزم هستیم و بزرگان هم این واقعیت را پذیرفتند، چرا که درسهای حوزوی را هم تعطیل می‌کنند و بزرگان پیام می‌دهند. ما در این جهات در مقابل مردم ایستادگی و مقابله نکنیم. یک عده بی سلیقه ایستادگی می‌کنند که می‌گویند، ما عید نوروز نداریم.

عید نوروز؛ ارمغان آور شادی و شادمانی

علوی بروجردی اضافه کرد: مردم یک چند روزی بهانه‌ای دارند شاد باشند و بهانه‌ای هست هم دیگر را ببینند. ایام نوروز فرصتی است با خانواده به سفر بروند حالا چه زیارت باشد چه تفریح، این کار بدی نیست این یک سنت حسنه‌ای هست و هیچ مشکلی ندارد. در روایات ما تاکید بسیار بر صله رحم داریم، و این مهم در نوروز محقق می‌شود. ما هم تشویقشان بکنیم بر صله رحم. چه بهتر با این عقاید مردم با این سنتهای مردم درگیر نشویم. شما روز سیزده که به عنوان روز طبیعت نام گذاری شده، ببینید، در قم پرنده پر نمی‌زند، قم مرکز اهل بیت این واقعیت است. بله نحسی روز سیزده امر معقولی نیست، اما حالا به عنوان روز طبیعت مردم به طبیعت و بیرون از شهر می‌روند. خوب است چه اشکالی دارد. من فقط یک سال یادم هست که سیزده بدر به هم خورد آن سال فوت مرحوم آیت‌الله بروجردی بود. آیت‌الله بروجردی روز دهم فروردین از دنیا رفت، سیزده فروردین روز سوم آیت‌الله بروجردی بود. شهر قم تعطیل بود، اما جمعیت در شهر جایی نرفت. من یادم هست آن سال بعضی‌ها از تهران می‌آمدند، می‌گفتند اطراف شهر هم هیچ خبری نبود، مثل اینکه سیزده بدری هم نبوده. کسی هم به آنها نگفته بوده، هیچ کس هم اعلام نکرده بود امسال به احترام آیت‌الله بروجردی سیزده بیرون از شهر نروید؛ خودشان تعطیل کردند.

وظیفه شناسی و مسئولیت پذیری مردم

او ادامه داد: چند سال گذشته که محرم مقارن با ایام نوروز شده بود، شب بیستم ماه صفر مصادف با عید نوروز بود، من یادم هست تمام هیئات مجلس داشتند از ما دعوت کرده بودند من مقید بودم در آن شب بعضی از این هیئات را شرکت کنم در آنجا دیدم جمعیت هیچ نسبت به شبهای دیگری که ما دیده بودیم تغییر نکرده است. سوال کردم: امشب جمعیت کمتر نشده است. گفتند: نه بلکه بیشتر هم شده، چون قمی‌هایی که بیرون از شهر زندگی می‌کنند، هم آمده اند. این مردمی که خودشان اینقدر شعور دارند که محرم را مقدم می‌دارند به نوروز و با لباس مشکی عید برگزار کردند، روضه‌هاشان را تعطیل نکردند، سینه زنی‌هاشان را تعطیل نکردند. ایام نوروز خوشان تشخیص می‌دهند ما نمی‌خواهد برای آنها وظیفه تعیین کنیم. گاهی از اوقات آنها ما را به حرکت در می‌آورند من گفته‌ام اول محرم که می‌شود، اگر ما هم یادمان نباشد و ما هم نخواهیم کاری بکنیم و اگر در خانه نشسته باشیم و اگر در خانه را بسته باشیم، این مردم از همان شب اول محرم پرچم عزا در دستشان هست و راه می‌افتند. ما مردم را وادار نمی‌کنیم، مردم دارند ما را همراه خودشان می‌کشانند، با این مردم خیلی درگیر نشویم و مقابله نکنیم. عید نوروز عید بدی نیست ما هم همراهی کنیم وقتی آنها تبریک می‌گویند، جواب تبریکشان را بگوییم؛ ما هم به آنها تبریک بگوییم و از مردم فاصله نگیریم. مراجع هم اینطور بوده اند، مقابله نمی‌کردند من یادم هست و دیده بودم مراجع می‌نشستند، روز عید نوروز آیت‌الله بروجردی جلوس داشتند، مردم می‌آمدند تبریک می‌گفتند و از ایشان دشت می‌گرفتند. بنابراین یک قدری در این جهات اعمال سلیقه کنیم این که مردم خیال کنیم کل سنتهایشان را کنار بگذارند اینطور نیست. در آن جهات مذهبی که لازم هست مردم اینطور جلو می‌آیند کار خلاف شرع که نیست.

مبارکی مقارنت عید نوروز با ولادت صدیقه کبری (سلام الله علیها)

تولیت مسجد اعظم قم یادآور شد: در این چند روز چهره مردم عوض می‌شود، لبخند به لب‌های مردم می‌آید. ما هم در کنار آنها و همراه آنها این لبخند را داشته باشیم. ما هم در کنار آنها این شادی را حفظ کنیم؛ مخصوصاً امسال که مقارن شده است عید نوروز با ولادت حضرت صدیقه کبری (سلام الله علیها) ولادت صدیقه کبری عید بزرگی برای پیغمبر خدا رسول اکرم بوده است. انا اعطیناک الکوثر عیدی است که برای پیغمبر برکت آورد و این برکت تا به امروز مانده است.

او گفت: امیدواریم که خداوند این عید سعید را عید ولادت بانوی بزرگ اسلام صدیقه کبری عصمت کبری بر همه مسلمین بر همه شیعیان و بر همه ارادتمندان و دوستداران حضرتش مبارک کند و سال نو و نوروز را سال مبارکی برای همه مردم قرار بدهد در این سال انشاء الله ما شاهد گشایش و فرج برای عامه شیعه برای مردم ایران این مردم نجیب این مردم فداکار این مردم با اخلاص این مردمی که جنگ می‌شود آنطور خون می‌دهند عاشورا می‌شود اینطور به خیابان‌ها می‌آیند فاطمیه می‌شود اینطوری عزاداری می‌کنند این مردم که انصافاً خیلی باید ارزش روی آنها گذاشت.

علوی بروجردی در پایان اظهار کرد: امیدوارم که خداوند انشاء الله به آبروی محمد و آل محمد و به آبروی حضرت ام البنین که خیلی قیمت دارد و به آبروی زاده ام البنین حضرت ابوالفضل العباس و به آبروی برادران حضرت ابوالفضل العباس که هیچ اسمی از آنها نیست اما آنها چطور در کربلا مظلومانه و غریبانه به شهادت رسیدند خداوند فرج و گشایشی در همه شئون برای عامه شیعیان و برای همه شما عزیزان مقدر بفرماید، مخصوصاً گشایش و فرجی برای این مردم نجیب ایران که در همه حال در کنارمان بودند، جنگ بود در کنارمان بوده اند، کمبود و گرانی بود در کنارمان بوده اند، خدایا گشایش و فرجی عاجل و کامل و شامل برای این مردم مقدر بفرما./ شفقنا

پی نوشت: [۱]. امام علی(ع) اینگونه به مالک توصیه می‌فرماید: “…‌ای مالک آداب پسندیده‌ای را که بزرگان این امت به آن عمل کرده و ملت اسلام با آن پیوند خورده و رعیت با آن اصلاح شده بر هم مزن، و آدابی که به سنت‌های خوب گذشته زیان وارد می‌کند پدید نیاور.