مجازات برخی از گناهان همچون مجازات مرد روزهداری که در روز ماه مبارک رمضان با همسرش مجامعت کند، مردد بین حد و تعزیر است؛ زیرا از طرفی این دسته از مجازاتها مقدرند و از طرف دیگر بهنظر بسیاری از فقها تعزیر است. با توجه به اینکه تعیین مجازات این دسته از گناهان بهعنوان حد یا تعزیر، ثمرات شایان توجهی همچون عدم جواز شفاعت در حدود، عدم یمین و عدم کفالت در حدود و بسیاری دیگر از احکام اختصاصی باب حدود و تعزیرات، خواهد داشت، باید مشخص شود که آیا مجازاتهای مذکور حد در نظر گرفته میشوند یا تعزیر؟ نگارندگان پس از بررسی تفصیلی ماهیت هر یک از حد و تعزیر، در نهایت به این نتیجه رسیدهاند که مجازاتهای مزبور با توجه به روایات زیادی که بیانکنندۀ تقابل بین ماهیت حد و تعزیرند و حد را مختص به مجازاتهای مقدر و تعزیر را اختصاص به مجازاتهای غیرمقدر میدانند، به مجازاتهای حدی منصرف است. منتها با در نظر گرفتن اعتقاد بسیاری از فقها در تعزیری بودن این دسته از مجازاتها، در صورتیکه دربارۀ حد یا تعزیری بودن مجازاتهای مذکور شک بهوجود آید، بهنظر میرسد با توجه به ابتنای مجازاتها بر تخفیف و مسامحه و احترام خون مسلمان، میتوان گفت که در هر مورد حکم ارفاقی اختصاصی هر یک از حد و تعزیر جاری میشود.
تأملی در مصادیق مشتبه حد و تعزیر با تحلیلی بر سخنان شهید ثانی در مسالک
نویسنده(گان): علیاکبر ایزدیفرد؛ سیدمجتبی حسیننژاد
نشریه: پژوهشهای فقهی
شماره: دوره ۱۱، شماره ۲، تابستان ۱۳۹۴
دانلود: کلیک کنید.
چکیده:
مجازات برخی از گناهان همچون مجازات مرد روزهداری که در روز ماه مبارک رمضان با همسرش مجامعت کند، مردد بین حد و تعزیر است؛ زیرا از طرفی این دسته از مجازاتها مقدرند و از طرف دیگر بهنظر بسیاری از فقها تعزیر است. با توجه به اینکه تعیین مجازات این دسته از گناهان بهعنوان حد یا تعزیر، ثمرات شایان توجهی همچون عدم جواز شفاعت در حدود، عدم یمین و عدم کفالت در حدود و بسیاری دیگر از احکام اختصاصی باب حدود و تعزیرات، خواهد داشت، باید مشخص شود که آیا مجازاتهای مذکور حد در نظر گرفته میشوند یا تعزیر؟ نگارندگان پس از بررسی تفصیلی ماهیت هر یک از حد و تعزیر، در نهایت به این نتیجه رسیدهاند که مجازاتهای مزبور با توجه به روایات زیادی که بیانکنندۀ تقابل بین ماهیت حد و تعزیرند و حد را مختص به مجازاتهای مقدر و تعزیر را اختصاص به مجازاتهای غیرمقدر میدانند، به مجازاتهای حدی منصرف است. منتها با در نظر گرفتن اعتقاد بسیاری از فقها در تعزیری بودن این دسته از مجازاتها، در صورتیکه دربارۀ حد یا تعزیری بودن مجازاتهای مذکور شک بهوجود آید، بهنظر میرسد با توجه به ابتنای مجازاتها بر تخفیف و مسامحه و احترام خون مسلمان، میتوان گفت که در هر مورد حکم ارفاقی اختصاصی هر یک از حد و تعزیر جاری میشود.