اسلامگرایان اهلسنت، برای ایران، همپیمان تاکتیکی هستند نه همپیمان راهبردی. بر این اساس، در صورتی که منافعشان ایجاب کند با نظام ایران همپیمان میشوند و هنگامی که متحدی قویتر از ایران در منطقه پیدا کنند، با آن همپیمان میشوند.
به گزارش شبکه اجتهاد، نشست تخصصی با موضوع «الگوی بایسته جمهوری اسلامی جهت تعامل با اسلامگرایان اهل سنت» با حضور دکتر مسعود اسداللهی، کارشناس مسائل غرب آسیا، در مؤسسه مطالعات و تحقیقات اسلامی فتوح اندیشه برگزار گردید.
دکتر اسداللهی در ابتدای این نشست، جریانهای عمدهی اهلسنت در دوران معاصر را در چهار دسته، تقسیمبندی کردند: الازهر، تصوف، اسلامگرایان و سلفیها. سپس وی اندیشههای اصلی این جریانها را واکاوی و به شرح زیر توضیح دادند:
جریان الازهر: شاخصه اصلی این جریان، اعتدالگرایی است و اندیشمندانی از سه مذهب شافعی، مالکی و حنفی در آن حضور دارند؛
جریان صوفیه: این جریان از نظر فقهی، سنی هستند و از نظر گرایشی، خود را از محبان اهلبیت علیهم السلام میدانند؛
جریان اسلامگرایان: درون این جریان سه تفکر عمدهاخوانی، سلفی دعوتی و سلفی جهادی وجود دارد:
الف) اخوان المسلمین: این اندیشه، پس از فروپاشی امپراطوری عثمانی بهوجود آمد. در آن دوران، کشورهای اسلامی تحت استعمار کشورهای غیراسلامی قرار گرفتند و سپس «حسن البناء» این جریان را شکل داد. در ابتدا، این جریان مخالف مبارزهمسلحانه بود، افراد شاخص این جریان، علاوه بر اینکه دارای تحصیلات آکادمیک بودند، در زمینهعلوم اسلامی نیز مطالعاتی داشتند. با گذشت زمان، در درون اخوان، سه گرایش سنتی، لیبرال و سلفی بهوجود آمده است.
ب) سلفی دعوتی: این جریان معتقد است که فقط با روش دعوت است که میتوان اسلام را گسترش داد و در پیشبرد ابتدایی اسلام، معتقد به گزینه نظامی نیستند.
ج) سلفی جهادی: این جریان به دو دستهتکفیری و غیرتکفیری، به شرح زیر، تقسیم میشود:
سلفی تکفیری: افراطیترین اسلامگرایان اهلسنت که معتقدند هر کسی با این جریان بیعت نکند، کافر است و باید با او مبارزه کرد. نمایندهی اصلی این جریان، داعش است.
سلفی غیر تکفیری: این جریان معتقد است که اسلام، باید با جهاد توسعه و گسترش یابد ولی مقولهجهاد را متمرکز در کشورهای غربی نمودهاند. آنها معتقد به مبارزهمسلحانه با آمریکا و آنگاه رژیم صیهونیستی هستند. نمایندهاین تفکر، جریان طالبان و القاعده است.
جریانهای غیر مذهبی: این جریان به چهار نحلهلائیکهای غربگرا، لائیکهای ضد غرب و ضد اسرائیل، چپهای سوسالیسم (عربیسم) و کومنیستها تقسیم میشود.
اسداللهی در انتهای این نشست گفت: اسلامگرایان اهلسنت، برای ایران، همپیمان تاکتیکی هستند نه همپیمان راهبردی. بر این اساس، در صورتی که منافعشان ایجاب کند با نظام ایران همپیمان میشوند و هنگامی که متحدی قویتر از ایران در منطقه پیدا کنند، با آن همپیمان میشوند.
بنابر گزارش روابط عمومی موسسه فتوح اندیشه، در پایان نشست، برخی شرکتکنندگان نکات و پرسشهایی را مطرح کرده و دکتر اسداللهی به پاسخگویی پرداخت.