عضو شورای عالی حوزه علمیه و استاد تفسیر حوزه با برشمردن ویژگی‌های المیزان و علامه طباطبایی(ره) تأکید کرد: پرداختن صحیح وی به اسرائیلیات و آیات امامت خدمت بزرگ ایشان به تشیع است.
به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله رضا استادی، در ادامه جلسات تفسیری خود در دارالقرآن علامه طباطبایی به ویژگی‌های المیزان و نویسنده آن پرداخت و گفت: برخی آثار به علت نویسنده آن اهمیت دارد و برخی برعکس. المیزان از آن دسته آثاری است که هم خود کتاب و هم نویسنده آن بسیار مهم و شاخص هستند.
وی با اشاره به مجموعه امتیازات علامه و المیزان که سبب شهرت آن شده است، افزود: علامه مدت‌ها در نجف تحصیل و تدریس کرده است و وقتی از نجف برگشت ملایی تمام عیار در فقه و اصول و تفسیر و … بوده است برخلاف برخی که اگر فقیه بودند در فلسفه و … تبحری نداشتند.
استادی با بیان اینکه ایشان از استادان بسیار خوبی بهره‌مند بوده است بیان کرد: ایشان وقتی به تفسیر روی آورد که در سن بالای ۵۰ سالگی بود و بار علمی خود را بسته بود؛ همچنین از خانواده بسیار مهم و باشخصیتی بودند.
این استاد برجسته حوزه با اشاره به اهتمام علامه به فلسفه و داشتن سلیقه در تألیف گفت: از دیگر امتیازات ایشان تواضع بوده است که سبب شده تا کسانی مانند شهید مطهری و مکارم و … را به خود جذب کند در حالی که این افراد استادان برجسته‌ای داشتند و علامه تازه از تبریز به قم آمده بود.
استادی با بیان اینکه وی با این عظمت یک دوره اصول عقائد برای نوجوانان و جوانان نوشته است که این مسئله برای همه الگوست، تصریح کرد: این مسئله نشان‌دهنده تواضع فوق‌العاده علامه است یا مجله مکتب اسلام که چاپ شد شاگردان ایشان مقاله برای این مجله می نوشتند.
عضو شورای عالی حوزه علمیه با اشاره به مناظرات علامه با پرفسور کربن و تواضع فوق العاده وی اظهار کرد: علامه برای رفتن به تهران و مناظره با وی، همانند همه مردم با اتوبوس در گاراژها می‌رفت، در حالی که اگر امروز بود برای هر کدام از اینها باید چند محافظ می‌گذاشتند؛ ایشان مانند آدم معمولی رفت و آمد داشت و مدت‌ها اجاره‌نشین بود.
استادی با بیان اینکه تفسیر قرآن به قرآن از ادعاهای علامه نیست افزود: در دوره ائمه(ع) هم گاهی ایشان در تفسیر برخی آیات از آیات دیگر استفاده می‌کردند؛ در مجمع البیان و تفاسیر سنی هم تفسیر قرآن به قرآن هست ولی اندک، در حالی که علامه بنای تفسیری خود را بر این مسئله گذاشته است؛ البته کسی که بخواهد تفسیر قرآن به قرآن کند اگر مسلط نباشد محال است این کار را انجام دهد. بنابراین او تسلط زیادی به قرآن داشته است.
دبیر سابق شورای عالی حوزه علمیه با بیان اینکه علامه بر نوشتن تفسیر، تدریس بخشی از آن را هم بر عهده داشته که نشان تسلط بالاست، بیان کرد: افاضل آن دوره در پای درس وی بودند به گونه‌ای که شهید مطهری گفته که عمری بر حوزه گذشت و فقط سه اثر یعنی درر و صلاه حاج شیخ و یک اثر دیگر دیدیم؛ البته برخی منتقد حرف ایشان هستند زیرا از دوره آیت‌الله بروجردی در فقه و از سوی علامه طباطبایی تحول در تفسیر ایجاد شد.
این استاد حوزه ادامه داد: برخی اشکال می‌گیرند که تفسیر قرآن باید با روایات انجام شودِ در این زمینه باید گفت که ایشان از روایات استفاده کرده و در مورد آن‌ها قضاوت داشته است. بنابراین تهمت به علامه است که بگوپیم روایات را کنار گذاشته است. ایشان طوری قرآن را از ابتدا تفسیر می‌کرد که به روایت بخورد.
وی افزود: امتیاز المیزان در مقایسه با مجمع و تبیان و … این است که آن‌ها نگفته‌اند کدام روایت درست و کدام نادرست است ولی ایشان قضاوت داشته است. همچنین امتیاز دیگر این است که بحث‌های مستقل دارد در عین اینکه تفسیر ترتیبی است، مانند آنچه در مورد موضوعاتی چون شفاعت آورده است، به گونه‌ای که در مورد شفاعت کسی به جامعیت وی کار نکرده است.
این استاد حوزه افزود: از دیگر امتیازات این تفسیر بحث اسرائیلیات است؛ اسرائیلیات قصصی در تورات و انجیل بوده که به روایات سرایت کرده و با مبانی اعتقادی ما ناسازگار است و باید اینها را نقد و رد کنیم نه اینکه هر جا در روایتی مشکلی دیدیم آن را اسرائیلیات بدانیم. برخی گفته‌اند که دعای سمات چون برخی از مطالب آن از تورات است اسرائیلیات است، در حالی که از ادعیه معتبر محسوب می‌شود.
عضو شورای عالی حوزه علمیه اظهار کرد: المیزان شاید بهترین کتابی است که قصص قرآن را با تورات تطبیق کرده و مطالب ناسازگار در تورات را رد کرده است. بنابراین نباید هر روایتی را که نمی‌فهمیم و قدری در آن مشکل پیدا می‌کنیم فوراً آن را اسرائیلیات بدانیم.
استادی ادامه داد: همچنین از کارهای مهم ایشان پرداختن به آیات امامت است؛ ایشان در کتب روح المعانی، الجواهر و المنار و … بررسی و هر کدام از آیات امامت را که نادرست تفسیر کرده‌اند به آن متعرض شده و با استدلال آن را رد کرده که در تفاسیر دیگر کمتر این مسپله وجود دارد. مثلاً آلوسی در تفسیر خود مصر بوده تا روایات مدح امام علی(ع) را رد کند.
استاد باسابقه حوزه علمیه قم با بیان اینکه روشنفکری در محیط‌های سنی مساوی وهابیت است و چون وهابی‌ها حرف‌های اشتباه تازه‌ای زدند در مقاطعی سبب جلب برخی افراد به سمت خود شدند ادامه داد: اینها توسل و زیارت و … را زیر سؤال می‌برند تا حرف تازه بزنند. بنابراین علامه خدمت بسیار مهمی در این زمینه کرده است که عقاپد آنان را با استدلال رد کرده است. ضمن اینکه علامه در بحث شبهات در مورد تحریف قرآن و … نیز بحث‌های جدی دارد و همین عوامل باعث شده تا کتابی غنی و پربار و چندین اثر از دل المیزان منتشر شده باشد. ایکنا
