مدیر حوزه علمیه استان قم گفت: شورایعالی حوزه بر ایجاد نظم بیشتر در سطوح عالی و منظم برگزار شدن کلاس‌های این سطوح تاکید دارد و ما هم با اجازه از بزرگان حوزه تصمیم گرفتیم که گام نهایی ساماندهی سطوح عالی حوزه را برداریم و از ابتدای سال تحصیلی ۹۶-۹۵ حضور طلاب سطوح ۲ و ۳ حوزه در کلاس‌های درس الزامی خواهد شد.
به گزارش شبکه اجتهاد، حجت‌الاسلام والمسلمین فرخ فال مدیر حوزه علمیه استان قم در جمع اصحاب رسانه در مدرسه عالی دارالشفاء به تشریح جزییات طرح ساماندهی دروس سطوح عالی حوزه علمیه استان قم پرداخت و از اجرای گام نهایی این طرح در سال تحصیلی جدید خبر داد.
وی گفت: حوزه علمیه قم در سطوح یک، دو، سه و چهار دارای محصل و طلبه فعال می‌باشد و بیش از ۸۰ هزار نفر طلبه و فاضل و استاد در این حوزه مبارکه مشغول فعالیت‌های علمی، تدریسی و تالیفی هستند.
مدیر حوزه علمیه استان قم در تبیین سال‌های تحصیلی سطوح مختلف حوزه گفت: طلاب سطح یک، با گذراندن شش سال تحصیلی موفق به دریافت مدرک سطح یک که معادل کاردانی است می‌شوند و سطح دو و سه حوزه نیز دارای چهار سال تحصیلی می‌باشد که طلاب در سطح سه و چهار برای گرفتن مدرک کارشناسی و کارشناسی ارشد، ملزم به ارائه پایان نامه نیز هستند و سطح چهار حوزه نیز معادل دکتری می‌باشد.
فرخ فال در تبیین جزییات طرح ساماندهی دروس سطح عالی حوزه علمیه قم خاطر نشان ساخت: برنامه ساماندهی دروس سطوح عالی در حوزه علمیه قم از سال ۱۳۹۰ با موافقت مراجع عظام تقلید و شورای عالی حوزه‌های علمیه اجرایی شد.
وی با اشاره به اینکه در سال نخست حضور و غیاب اجمالی صورت می‌گرفت، ابراز داشت: با توجه به اینکه در دروس آزاد حوزه، مواجه با چالش‌هایی بوده و هستیم، باید اصلاحات به گونه‌ایکه مورد رضایت رهبری، مراجع تقلید و شورای عالی است، انجام شود.
مدیر حوزه علمیه استان قم با بیان اینکه این طرح در همان آغاز سال نخست در دروس فقه و اصول با قالبی منظم و منسجم آغاز به کار کرد، گفت: در سال نخست حضور و غیاب هفته‌اییک مرتبه صورت می‌گرفت که نتایج مثبتی به همراه داشت.
وی با اشاره به اینکه مراجع تقلید و شورای عالی حوزه در سال دوم اجرای طرح اجازه دادند که در هفته سه روز حضور و غیاب صورت گیردبیان داشت: این طرح برای سال تحصیلی جدید در صورت موافقت مراجع عظام و شورای عالی هرروز اجرایی می‌شود و محدودیت‌های بیشتری برای کسانی که بدون حضور در کلاس می‌خواهند امتحان دهند، صورت خواهد گرفت و به عبارتی گام نهایی این طرح امسال پیاده خواهد شد.
نظم بخشی به امور حوزه با حفظ سنت‌ها
وی با بیان این که ساماندهی دروس سطوح عالی حوزه، همواره از دغدغه‌های اساسی شورای عالی بود، بیان داشت: مهمترین دغدغه‌ایکه اعضای شورای عالی و مدیریت حوزه‌های علمیه در هنگام استقرار مدیریت حوزه علمیه استان قم داشتند، ساماندهی و منظم نمودن دروس سطح عالی آزاد بود؛ همان طوری که در دین مقدس اسلام و معارف دینی هم به نظم تاکید شده است، نظم و انضباط بخشیدن به کارهای حوزه با حفظ سنت‌های سلف صالح از اهمیت ویژه‌ایبرخوردار می‌باشد و در اجرای گام نهایی سعی شده است که همه مزایای حوزه آزاد نیز حفظ شود.
مدیرحوزه علمیه استان قم با بیان این که مراجع عظام تقلید در طی این سال‌ها با اجرایی شدن این طرح موافقت کرده اند، ابراز داشت: در تهیه و تنظیم طرح ساماندهی دروس سطوح عالی، بعد از این که اکابر حوزه و مدیریت حوزهای علمیه دستور دادند، پس از اخذ نظرات مراجع عظام و بزرگان حوزه کار تهیه این طرح را آغاز کردیم و با بهرمندی از نظرات کارشناسان و اساتید حوزه علمیه قم و با تشکیل جلسات متعدد در جهت اعمال نظرات صائب و مفید، این طرح توسط شورا ی عالی تصویب و گام نهایی این طرح امسال برای ۱۸ هزار طلبه فعال در سطح دو و سه حوزه قم پیاده خواهد شد.
نحوه اجرای گام نهایی طرح ساماندهی دروس
وی در خصوص نحوه اجرای این طرح گفت: یکی از نظراتی که از سوی مراجع و اکابر مطرح می‌شد، حفظ سنت‌های سلف صالح حوزه بود که از ظرفیت علمای برجسته، مدرسین و اساتید شایسته و بزرگوار حوزه به نحو شایسته استفاده شود و به گونه‌ایعمل شود که از قدیم سنت طلاب و علما بوده به طوری که طلاب در محضر استاد تلمذ نموده و از رفتار و اخلاق او سجایای علمی و معنوی را خوشه چینی کنند.
فرخ فال ادامه داد: در این طرح، حضور طلاب پایه‌های ۷ که کتاب‌های مکاسب و رسائل را می‌خوانند تا پایه ۱۰ که مشغول کفایه و مکاسب خواهند بود؛ در سه درس رسایل، کفایه و مکاسب بصورت مستمر در کلاس درسی که خودشان انتخاب کرده اند، شرکت می‌کنند؛ همچنین دروس تفسیر و کلام همانند سال‌های قبل برگزار می‌شود و هر روز از طلاب حضور و غیاب انجام می‌گیرد و تنها یک روز در هفته هر طلبه برای رسیدگی به کارهای خود می‌تواند در کلاس شرکت نکند و غیبت او موجه خواهد بود.
وی با اشاره به حجم زیاد دروس ارائه شده به طلاب، بیان داشت: حجم فراوان دروس به حدی است که واقعا اگر یک سال محصل و طلبه با همه سختی‌ها و مشکلات این دروس را فرا بگیرد، در پایان سال برای امتحان دچار مشکل خواهد شد و باید این حق را به طلاب داد که بتوانند در نیمه سال تحصیلی هر آنچه راکه فرا می‌گیرند، امتحان دهند.
طلاب در انتخاب استاد آزادند
فرخ فال، با اشاره به آزادی عمل طلاب در انتخاب استاد، خاطر نشان ساخت: طلاب و فضلای حوزه مانند سابق می‌توانند اساتید خود را طبق درسنامه‌ایکه در پنل شخصی هر فرد آمده است انتخاب نمایند و در سر درس حاضر شوند و نسبت به ثبت حضور و غیاب خود اقدام نمایند و اگر کسی در این کلاس‌های درس شرکت نکند از او امتحانی گرفته نخواهد شد.
مدیر حوزه علمیه استان قم با اشاره به نحوه حضور و غیاب طلاب در سر کلاس درس، ابراز داشت: اولاً حضور و غیاب طلبه توسط اساتید و طلابی که به عنوان نماینده اساتید منصوب می‌شوند، هفته‌های اول و دوم اعمال نمی‌شود تا طلاب فرصت انتخاب استاد را داشته باشند و بعد از گذشت دو هفته، لیست اسامی شرکت کننده در درس توسط استاد و یا نماینده وی ثبت و قبل از برگزاری امتحانات به مدیریت حوزه علمیه استان قم اعلام می‌گردد.
استقبال اساتید از تدریس تفسیر
وی با اشاره به اهمیت درس تفسیر قرآن و اینکه سابقا تعداد اساتید تفسیر قرآن به تعداد انگشت‌های دست نیز نبود افزود: امروز با هماهنگی مرکز مدیریت و حمایت‌های مراجع عظام تقلید بیش از ۴۰۰ نفر از اساتید کرسی درس تفسیر دارند و با عنایت اساتید معزز، تفسیر قرآن کریم تقریبا از مهجوریت خارج شده است.
فرخ فال افزود: مدیریت حوزه علمیه قم بستر را در زمینه درس تفسیر به گونه‌ایفراهم کرد که محصلین همانند درس فقه و اصول به شرکت کردن در این درس اهتمام داشته باشند.
مدیر حوزه علمیه استان قم تاکید کرد: از فضاهای موجود و مدارس و مراکز حوزوی برای تشکیل دروس سطح عالی استفاده خواهد شد که از جمله این مراکز می‌توان به مدرسه فیضیه، دارالشفاء، مدرسه آیت الله گلپایگانی، مدرسه آیت الله العظمی بروجردی، مدرسه امام کاظم (ع) و سایر مدارس موجود حوزه علمیه قم نام برد و ان شاء الله در آینده از مدرس‌هایی که توسط مراجع معظم تقلید در حال ساخت می‌باشد نیز استفاده خواهیم کرد.
دستاوردهای اجرای طرح
فرخ فال با اشاره به مهمترین دستاوردهای این طرح، اظهارداشت: از مهمترین دستاوردهای حوزه آزاد این است که دروس سطوح عالی منطبق بر سنت‌های سلف و صالح منضبط تر خواهد شد و طلاب بعد از پایان پایه ۶ رها نخواهند بود، و بلکه حضور درسی آنان در ضمن این که آزاد است، نظامند خواهد بود و از همه ظرفیت‌های شایسته اساتید برای هرچه با شکوه تر شدن شایستگی‌های علمی آنان و پر بار کردن طلاب در عرصه گستره دانشی، استفاده شده است، علاوه بر آن همه طلاب و فضلا بعد از این که با سلایق خود استاد را انتخاب کردند، با یک سبک واحد متحد خود را در امتحان می‌آزمایند و کسی هم ادعایی نمی‌تواند داشته باشد که در حق کسی اجحاف شده است.
نحوه برگزاری امتحانات
فرخ فال با اشاره به نحوه برگزاری امتحانات در دو نیم سال تحصیلی، ابرازداشت: کلیه مراحل امتحانات اعم از طرح سئوال، اعلام زمان برگزاری و تصحیح اوراق امتحانی، توسط مدیریت حوزه علمیه استان قم به صورت متمرکز انجام خواهد شد و امتحانات خصوصی توسط اساتید یا مدارس و مراکز حوزوی پذیرفته نخواهد شد و به لطف خداوند، تعادل و یکسان نگری در طرح سوال و تصحیح توسط مدیریت اعمال خواهد شد و حقوق هیچ طلبه‌ایپایمال نخواهد شد.
وی با تببین تعداد اساتید حوزه علمیه قم گفت: تعداد ۹۵۰ استاد در سطح یک حوزه، ۱۲۶۰ استاد در سطوح عالی و ۷۰۰ استاد نیز در مدارس و مراکز تخصصی حوزه مشغول به تدریس می‌باشند.
وضعیت درسی طلاب شاغل
مدیر حوزه علمیه استان قم در خصوص طلاب و فضلای شاغل در مراکز و موسسات نیز گفت: بخشی از طلاب و فضلایی که در مناصب مختلف شاغل محسوب می‌شوند همان برنامه سابق به اجرا گذاشته می‌شود و در قالب آموزش‌های غیرحضوری آموزش خواهند دید و نمزه قبولی آنان ۱۲ خواهد بود.
وی همچنین در مورد طلابی که در مراکز تخصصی حوزه مشغول به تحصیل می‌باشند گفت: کسانی که در مراکز تخصصی حوزه شرکت کرده‌اند و مشغول به تحصیل هستند در دو درس فقه و اصول شرکت می‌کنند و از دو کلاس دیگر آنان به خاطر حضور در مراکز تخصصی معاف می‌شوند.
حجت‌الاسلام والمسلمین فرخ فال در پایان با اشاره به مراسم آغاز سال تحصیلی جدید حوزه قم گفت: شنبه ۱۳ شهریور ماه سال جاری و با سخنرانی یکی از مراجع معظم تقلید و همچنین مدیر حوزه‌های علمیه، مراسم افتتاحیه حوزه علمیه قم خواهد بود و دروس حوزه از روز یکشنبه که یوم الشروع نیز می‌باشد به صورت رسمی آغاز خواهد شد.
