رسالت متن آموزشی طرح معما نیست و طرح معما الزاماً خروجی‌اش ملاشدن نیست. چه اشکال دارد که بتوانیم با بهره‌گیری از فناوری آموزشی هم دقت‌های متنی را اعمال کنیم و هم زجر آموزشی به یادگیرنده تحمیل نکنیم. نباید فکر کنیم که زجر آموزشی و سخت یاددادن همواره با باسوادشدن و ملاشدن ملازمه دارد یا برعکس، یادگیری باسهولت با بی‌سوادی ملازم است.
به گزارش خبرنگار اجتهاد، یکنواختی کتب درسی حوزه و فاصله آن با زمان حاضر، سبب شد تا ایده تغییر و تحول نظام آموزشی خصوصاً متون درسی، تولد یافته و بعد از بحث و بررسی در مواردی هم به مرحله اجرا برسد. در همین راستا هفته‌نامه «حریم امام» شماره (۲۳۵) در گفت‌وگوهایی با متصدیان و مدیران مربوطه این موضوع را بررسی نموده است.
حجت‌الاسلام والمسلمین محمود منتظری مقدم، عضو شورای اصلاح و تغییر کتب درسی، معتقد است دلواپسی‌ها نباید مانع حرکت اصلاحی شود.
تشریح دو مغالطه در بحث تحول کتب درسی، ضعف‌هایی که باعث لطمه زدن به ایده اصلاح دروس گردیده و اهدافی که هر کتاب درسی در یک منظومه آموزشی دنبال می‌کند، از جمله موضوعاتی بود که در گفت‌وگو با این طراح سرفصل‌های متون آموزشی، صورت پذیرفت.
او در سخنانی اظهار می‌کند: رسالت متن آموزشی طرح معما نیست و طرح معما الزاماً خروجی‌اش ملاشدن نیست. چه اشکال دارد که بتوانیم با بهره‌گیری از فناوری آموزشی هم دقت‌های متنی را اعمال کنیم و هم زجر آموزشی به یادگیرنده تحمیل نکنیم. نباید فکر کنیم که زجر آموزشی و سخت یاددادن همواره با باسوادشدن و ملاشدن ملازمه دارد یا برعکس، یادگیری باسهولت با بی‌سوادی ملازم است. ما باید امروز بتوانیم با بهره‌گیری از فناوری آموزشی، بسیاری از مفاهیم سخت را با دقت بیشتری آموزش بدهیم.
حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر محمدحسن زمانی، معاون بین‌الملل حوزه‌های علمیه در گفتگویی درباره «ضرورت تحول در متون درسی حوزه» تأکید می‌کند عظمت پیشینیان نباید مانع پیشرفت علمی شود و نیز باید تنوع نگاه مخاطبین در جهان امروز را مورد توجه قرار داد.
حجت‌الاسلام والمسلمین سیدحمید جزایری، مدیر مرکز تدوین متون درسی حوزه‌های علمیه همچنین، ضمن ارائه گزارشی از فعالیت‌های این مرکز، ضرورت تغییر و اصلاح متون درسی حوزه را مورد توجه قرار داده و می‌گوید متون جدید محصول عقل جمعی است.
او در بخشی از گفتگوی خود اظهار می‌کند: اگر منصفانه بخواهیم بگوییم کاربردی‌تر شدن کتاب‌های جدید و بهره‌مندی بیشتر از آیات و روایات در اشکال مختلف یکی از امتیازات مهم است. کاهش ابهامات و احیاناً اغلاط علمی و غیرعلمی که در متون بوده است و استفاده از تکنولوژی آموزشی در حد امکان در کتاب‌های جدید و در مواردی هم تطبیق زبان کتاب با سطح فهم و سطح انتظارات مخاطب و تفکیک بین مخاطبان از نظر مقاطع تحصیلی و توجه به سابقه علمی آن فراگیران و دانش‌پژوهان برای استفاده از متون تولیدی نیز از مزایای این متون است.
حجت‌الاسلام والمسلمین محمدتقی اکبر نژاد، مدیر موسسه فقاهت در گفتگویی، نقدهایی را به کتب درسی قدیمی حوزه وارد دانسته و از ضرورت تغییر و اصلاح این کتب سخن گفته است.
این استاد حوزه علمیه قم می‌گوید: در حوزه «زمان» ارزش خود را از دست داده است و نیز نباید ما گرفتار استبداد علمی شویم.
او که از مدافعان تحول در حوزه هست و به هر مناسبتی از وضعیت موجود انتقاد می‌کند در بخشی از گفتگوی خود می‌گوید: آیا فضای علمی حوزه قبول دارد که نیازهای انسان امروز با نیازهای انسان زمان شهید اول و ثانی فرق کرده است؟ نوع سؤال‌های مردم متفاوت شده و عمقشان تغییر کرده است. آیا شما قبول دارید که اقتصاد امروز با اقتصاد زمان شیخ انصاری یکسان نیست؟
اکبر نژاد می‌افزاید: امروزه معادلات اقتصادی بسیار پیچیده و تعریف علم اقتصاد عوض شده است و هر روزبه‌روز پیچیده‌تر می‌شود. در این صورت چه معنا دارد که کتاب شهید ثانی را به طلبه‌های امروزی تحمیل کنید؟ کتاب مکاسب کتابی اقتصادی در زمان شیخ انصاری است و مربوط به ۱۵۰ سال پیش است، امروزه می‌خوانند و به کار می‌گیرند. مکاسب یعنی اقتصاد. همه اساتید درس مکاسب حوزه را جمع کنید. این اقتصادی که در کل دوران تحصیل، به طلبه‌ها آموزش می‌دهند، اصلاً می‌تواند بفهمد مفهوم پول و خلق پول یعنی چه؟ پس این چه اقتصادی است که این کتاب دارد؟ عمر طلبه می‌گذرد و ریشش سفید می‌شود؛ ولی مفهوم درستی از اقتصاد زمان خودش ندارد.
دکتر علی زاهد، از فضلای حوزه علمیه اصفهان و استاد حوزه و دانشگاه، در گفتگوی خود، کاربردی نبودن را بزرگ‌ترین مشکل متون درسی می‌داند.
این فعال درزمینهٔ اصلاح کتب ادبیاتی، ضمن اشاره به اقداماتی که برای اصلاح متون ادبی داشته است، محورهای لازم در حل مشکلات نظام آموزشی فعلی در حوزه ادبیات عرب را مورد بررسی قرار داده است.
قابل‌ذکر است، هفته‌نامه «حریم امام» به صاحب‌امتیازی آستان مقدس امام خمینی(ره) و مدیرمسئولی علی جوادی راد چاپ و منتشر می‌گردد.
علاقه‌مندان می‌توانند برای مطالعه کامل پرونده «بررسی ضرورت تحول در متون درسی حوزه‌های علمیه» اینجا کلیک کنند.
