استاد حوزه علمیه قم با تعریفی از شهر اسلامی گفت: نخستین شرطی که باید در شهر اسلامی رعایت شود این است که هویت آن باید توحیدی و براساس فرامین خدا و ارزش‌های الهی باشد.
به گزارش شبکه اجتهاد، آیت‌الله محسن اراکی صبح امروز در نشست تخصصی معاونین شهرسازی و معماری شهرداری کلان‌شهرهای کشور در سالن همایش‌های شهرداری قم اظهار داشت: مناسب است کمیته‌ای متشکل از افراد آشنا به مباحث اسلامی، معماران و متخصصان ایجاد شود و چنین شهری به صورت پایلوت در قم محقق گردد.
او با تاکید بر اینکه ماکتی از شهر اسلامی در شهر قم ارائه شود، افزود: شهر باید به عنوان یک موجود زنده تلقی شود و دارای هویت است و این هویت در کسانی که وارد آن می‌شوند اثر می‌کند.
آیت‌الله اراکی ادامه داد: نخستین شرطی که باید در شهر اسلامی رعایت شود این است که هویت آن باید توحیدی و براساس فرامین خدا و ارزش‌های الهی باشد.
او بیان داشت: شهر اسلامی در جزئیات هم تعریف دارد و محله‌ها و محدوده آن نیز تعریف شده است و اگر به محدوده لازم رسیدیم باید به سراغ تأسیس شهری دیگر برویم.
دبیرکل مجمع جهانی تقریب مذاهب با اشاره به تعریف محله در شهرسازی اسلامی گفت: در شهرسازی اسلامی مسجد مرکز محله است و اگر این محله به این شکل تعریف شد کسانی که در آن زندگی می‌کنند نسبت به این مسجد مسوولیت دارند.
او هویت شهر اسلامی را عدل دانست و گفت: هویت اصلی شهر اسلامی شهری برای خدا و پرستش‌گری خدا است و این در سه عنصر ایجابی و سلبی توسعه پیدا می‌کند.
آیت‌الله اراکی عدل، احسان و رسیدگی به دیگران را جزو هویت‌های ایجابی شهر اسلامی دانست و گفت: در چنین شهری نباید زشتی‌ها، فحشاء و منکرات هم راه داشته باشد.
شهر اسلامی و ضرورت قانون‌مداری
او بیان کرد: کسی که در شهر اسلامی زندگی می‌کند باید قانونمدار بوده و هرکسی در هر جایگاهی باید عادل بوده و عدالت را سرلوحه کار خود قرار دهد.
دبیرکل مجمع جهانی تقریب مذاهب بی عدالتی را در جامعه اسلامی استثناء دانست و افزود: قواعد شهر اسلامی باید به گونه‌ای بوده که خودبخود مردم پایبند به عدل و قانون تربیت شوند.
او نظام آفرینش را مبتنی بر انسجام، هماهنگی و نظم دانست و تصریح کرد: در سوره صافات خداوند از زبان فرشتگان می‌گوید که هیچ کار و پدیده‌ای در این جهان بدون نظم مستحکم پدیدار نمی‌شود.
اراکی گفت: اگر یک جزء هستی دچار بی‌نظمی شود تمام هستی بی‌نظم می‌شود و فساد در فرهنگ اسلامی در فقه یعنی بی‌نظمی و هر نظمی که مبتنی بر عدل نباشد نوعی بی‌نظمی است.
او با بیان اینکه نظم یعنی هرچیزی جای خود قرار بگیرد، گفت: نظم و عدل هر دو با هم گره خوردند و در شهر اسلامی همه چیز باید نماد عدل و نظم باشد.
دبیرکل مجمع جهانی تقریب مذاهب گفت: اینکه مردم پشت چراغ قرمز معطل بشوند خیلی بهتر از این است که بی نظمی برقرار شود و در زندگی شهری همه باید بدانند چه کارهایی باید انجام دهند.
پایبندی به قانون فرهنگ است
او با تاکید بر اینکه پایبندی به قانون فرهنگ است گفت: این فرهنگ را خود شهر به مردم دیکته می‌کند و سبک مدیریت شهری قانونمندی را به مردم یاد می‌دهد.
اراکی با بیان اینکه در شهر اسلامی خانه‌ها باید نظم داشته باشد گفت: ما اگر مردم را در شهری پرورش دهیم که همه چیز آن به هم ریخته است، بی‌نظمی در بین مردم حاکم می‌شود.
او گفت: اینکه می‌گوییم مردم اروپا به نظم عادت کرده‌اند هرچند شاید نظم غلطی باشد ولی برقرار است و همه مردم بر قوانین مقید شده‌اند.
دبیرکل مجمع جهانی تقریب مذاهب گفت: چون در شهر نظم برقرار شده پس مردم اروپا نیز خود دارای نظم شده‌اند و به قوانین و قواعد خود احترام می‌گذارند هرچند این نظم در برخی موارد ایده‌آل و قابل قبول نبوده و جای اشکال دارد.
او با تاکید بر اینکه حکومت ظالم اولی بر بی‌حکومتی است گفت: جامعه دارای حاکم ظالم است سعادتمندتر از جامعه‌ای است که حاکم ندارد چراکه نظم در آن برقرار است.
آیت‌الله اراکی با اشاره به بحث نماها و نمادهای شهری گفت: نمادها، شکل‌ها، علائم و رنگ‌ها همه مجموعه نماهای قابل مشاهد مردم در شهر را تشکیل می‌دهد و این موارد در هویت مردم یک شهر و سعاتمندی آنها بسیار اثرگذار است.
او با تاکید بر اینکه نسبت بالایی از جامعه ما صالح هستند گفت: همین انسان‌ها هستند که حضور پرشوری در مناسبت‌ها و ایام مختلف مذهبی دارند و این نشان‌دهنده ظرفیت بالای آنها است.
دبیرکل مجمع جهانی تقریب مذاهب با بیان اینکه آرامش آفرینی، غم‌زدایی، زیبایی، نظم و یادآفرینی از شرایط نماهای شهری است گفت: یکی از مسایلی که در شهر باید رعایت شود جریان آب است و باید در شهرها به هر شکل که شده جریان آب در معرض حضور مردم برقرار باشد.
او گفت: مردمی که در شهر اسلامی زندگی می‌کنند نباید از یاد خدا غافل شوند و این وجه تمایز جامعه سکولار و دین‌دار است؛ جامعه سکولار برای ایجاد آرامش از فراموشی استفاده می‌کند اما در جامعه دینی با یاد خدا آرامش در انسان ایجاد می شود.
آیت‌الله اراکی با تاکید بر اینکه مبنای اساسی سبک زندگی اسلامی مبتنی بر یاد است، افزود: این در حالی است که باقی سبک زندگی‌ها مبتنی بر فراموشی است.
او در بخش دیگری از سخنان خود با تاکید بر اینکه جایگاه شهرداری قم جایگاه مدیریت حرم اهل بیت(ع) است تصریح کرد: این وصف برای شهر دیگری استفاده نشده و این جایگاه ارزنده این شهر را نشان می‌دهد.
فقه عمران شهری مسائل مختلفی را شامل می‌شود
دبیرکل مجمع جهانی تقریب مذاهب در ادامه سخنان خود با تاکید بر اینکه فقه عمران شهری بحث گسترده‌ای است گفت: این بحث ابتدا با همکاری شهرداری قم آغاز شد و مباحث گسترده‌ای طی جلسات ارائه شده و فعالیت‌ها همچنان ادامه دارد.
او با بیان اینکه بحث فقه عمران شهری مسائل مختلفی را شامل می‌شود گفت: باید باب گسترده‌ای در زمینه فقه عمران شهری را بگشاییم.
آیت‌الله اراکی با تاکید بر اینکه موزه شهرسازی اسلامی در قم ایجاد شود گفت: این موزه مطالب بسیار زیادی را می‌تواند عرضه کند که نیاز است در این زمینه کار شود و قم جایگاه اصلی این موزه است.
او گفت: با احداث این موزه کسانی که مطالعات در این حوزه می‌کنند می‌توانند دید گسترده‌ای نسبت به شهرسازی اسلامی پیدا کنند.
