این ادعا که آخوند خراسانی، صاحب کتاب مهم کفایه و رهبر دینی نهضت مشروطه، مخالف حکومت اسلامی و روحانیون باشد، بسیاری را دچار ابهام و سؤال کرده است. این ادعا برگرفته از گفت‌وگوی منسوب به آخوند با شاگردش میرزای نائینی است که شاگرد جوانش آقابزرگ تهرانی ناظر آن بوده است.
به گزارش شبکه اجتهاد، گروه اندیشه انجمن اندیشه و قلم در ادامه برنامه شهریور‌ماه، نشست «حکومت اسلامی در برابر پرسش‌های آخوند خراسانی» را برگزار می‌کند.
این نشست با بحث و گفت‌وگوی حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر حمید پارسانیا، استاد دانشگاه تهران و عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی و استاد علی‌اکبر ثبوت، پژوهشگر تاریخ و فلسفه اسلامی، روز دوشنبه ۱۱ بهمن، از ساعت ۱۵:۳۰ الی ۱۸ در تالار شکرانه مسجد الرحمن واقع در خ سپهبد قرنی، نرسیده به کریم‌خان، کوچه شهید دهقانی نیا برپا خواهد شد.
در پیش‌درآمد نشست «حکومت اسلامی در برابر پرسش‌های منسوب به آخوند خراسانی» آمده است:
در جامعه امروز ما سؤالات و ابهامات زیادی در مورد رابطه دین و حکومت وجود دارد؛ خصوصاً که حتی علمای دینی نیز در این خصوص دیدگاه‌هایی بسیار متکثر و متفاوت و حتی متضادی دارند.
اما این ادعا که مرجع بزرگ تقلید یکصد سال گذشته آخوند خراسانی، صاحب کتاب مهم کفایه و رهبر دینی نهضت مشروطه، مخالف حکومت اسلامی و روحانیون باشد، بسیاری را دچار ابهام و سؤال کرده است. این ادعا برگرفته از گفت‌وگوی منسوب به آخوند با شاگردش میرزای نائینی است که شاگرد جوانش آقابزرگ تهرانی ناظر آن بوده است. اکبر ثبوت؛ نوه برادر شیخ آقابزرگ تهرانی و محقق دایره‌المعارف بزرگ اسلامی این ادعا را مطرح و در این زمینه کتابی حاوی استدلال‌های مرحوم آخوند در این خصوص با ذکر ۲۱ ایراد منتشر کرد.
در مقابل این دیدگاه، عده‌ای به مخالفت با ثبوت پرداختند و این کتاب را از جهت نبود سند قوی و نیز تناقض این گزارش با عملکرد خود آخوند در نهضت مشروطه قابل خدشه دانستند؛ همچنین دیدگاه‌های او در کتاب «حاشیه مکاسب» که خود صراحتاً دیدگاه ولایت‌فقیه را می‌پذیرد.
در نشست قبلی تا حدی درباره اصل دیدگاه منتسب به مرحوم آخوند و خاستگاه آن بحث شد؛ اما این نشست در صدد است نگاهی به پرسش‌های منسوب به آخوند خراسانی در خصوص آسیب‌های احتمالی ورود روحانیت به قدرت و حکومت داشته باشد؛ از جمله:
تحریک تعصب پیروان دیگر ادیان و مذاهب علیه حکومت شیعی، بسته شدن چشم و دست عالمان دینی از دیدن فسادهای حکومت و مقابله با آن‌ها در صورت ورود به حکومت، ضربه زدن فساد و عدم دوام قدرت‌ها به روحانیت و دین، کم بهرگی روحانیون از فن مدیریت و دانش مملکت‌داری، پرهیز از تبعیت دین از حکومت به جای حکومت از دین، ضربه خوردن وجهه دین از عملکرد نامناسب کسانی که به نام دین حکومت می‌کنند.
اکنون پرسش اینجاست: اولاً صرف نظر از انتساب این پرسش‌ها به مرحوم آخوند، این آسیب‌های مهم تا چه میزان واقع بینانه است؟ و ثانیاً چگونه می‌توان از آن‌ها عبور کرد؟
