چهل و دومین نشست از سلسله نشست‌‌‌های پژوهشی گروه رجال پژوهی حوزه علمیه خراسان با موضوع باورهای کلامی راویان امامیه در عصر حضور ائمه(ع) با مشارکت واحد پژوهش مدرسه عالی نواب در محل این مدرسه برگزار شد.
به گزارش شبکه اجتهاد، دکتر سید علیرضا حسینی شیرازی در چهل و دومین نشست از سلسله نشست‌‌‌های گروه رجال پژوهی معاونت پژوهش حوزه علمیه خراسان با بیان این که یکی از انتظارات از علم رجال، داوری راویان است تا بتوان بر این اساس، اعتبار احادیث آنان را مشخص کرد، گفت: مهم ترین عامل تضعیف راویان، باورهای کلامی پیرا امامتی است.
مدیر گروه حدیث و رجال موسسه امام‌‌‌هادی(ع) تصریح کرد: اگر مجموعه بسته معارف شیعه به فقه و کلام تقسیم شود، نمی‌توانید موردی پیدا کنید که بر مبنای داشتن یک روایت فقهی خاص تضعیف شده باشد.
وی با اشاره به روایتی از امام باقر(ع) که مرحوم کلینی در کتاب کافی نقل کرده، بیان کرد: دامنه باور به علم غیب امام در نگاه اصحاب بسیار کوتاه است و به طور کلی می‌توان گفت گستره علم غیب امام و رابطه امام با تکوین از نمونه موضوعات کلامی امامتی مربوط تلقی می‌شوند.
عضو هیئت علمی گروه رجال پژوهی با بیان این که در زمان امام باقر(ع)، مغیره بن سعید و در زمان امام صادق(ع)، محمد بن مقلاس اسدی از افرادی بودند که دست به ایجاد انحراف کلامی در جامعه شیعه زدند، ابراز کرد: این جریان را در کتاب دعائم الاسلام قاضی نعمان مصری می‌توانید ببینید که این گونه انحرافات و تفکرات کفرآمیز در میان جمعی از شهروندان ساده اندیش گسترش پیدا کرد و افراد ساده اندیشی که در سن جوانی قرار داشتند، مخاطب این جریانات انحرافی قرار می‌گرفتند.
مدیر سابق گروه رجال مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی افزود: آن زمان در جهان اسلام و خارج از اسلام، چند زیر گروه فرهنگی وجود داشته که آنان نیز ارزش خداوند را فرو می‌آوردند واگر ارزش خداوند در جامعه ایمانی پایین آمد، خطر بزرگی است زیرا امامت نیز مجرایی برای دستیابی به توحید ناب است و اصلاً امامت نمی‌تواند جریانی مقابل توحید باشد.
وی با بیان این که در جریان غلو، تنها جا به جایی یک باور جزئی اتفاق نمی‌افتد بلکه همه احکام دینی زیر سوال می‌رود و انس و آشتی با روایات فقهی را از میان می‌رود، خاطر نشان کرد: با تفحص در تاریخ باید دید این اتّفاق تاریخی و غلو، چه نکته‌‌ای را به عنوان نکته حساسیت زا به ذهن دانشمندان رجالی ما منتقل کرد.
این استاد علم رجال در پاسخ به این سوال که چرا مغیره بن سعید قائل شد که امام باقر(ع) نبیّ و در مرحله بعد به مقام الوهیّت رسید، ابراز کرد: در حقیقت او روایاتی را دریافت نمود که نتوانست آن‌‌‌ها را درک و فهم و هضم کند و اولین دلیل انحراف ابوالخطاب این بود که به تصریح امام نتوانست فرق میان محدّث بودن با نبیّ بودن را بفهمد.
عضو گروه رجال پژوهی با بیان این که مطالعات حدیثی جهت آموزه‌‌‌های کلامی نباید با بنیان‌‌‌های فرهنگی شیعی و تراث محفوظ نزد فقهاء در تضاد باشد، گفت: در غیر این صورت موجب انحراف می‌شود و همین معیار قضاوت رجالیان می‌شود که مثلا مرحوم نجاشی کلینی را اوثق الناس فی الحدیث ولی فرد دیگری را ضعیف فی الحدیث دانسته است.
بنابر گزارش حوزه علمیه خراسان؛ گروه رجال پژوهی معاونت پژوهش حوزه علمیه خراسان، دوره‌‌‌های آموزشی و پژوهشی علوم حدیث و رجال برگزار می‌کند و همچنین از مقالات علمی جهت نشر در دو فصلنامه «مطالعات اعتبار سنجی حدیث» حمایت می‌کند؛ متقاضیان می‌توانند با مراجعه به دفتر مدرسه آیت‌الله خوئی (ره) یا وبسایت گروه رجال پژوهی، ثبت نام در دوره‌‌‌ها یا ارائه مقالات جهت نشر را انجام دهند.
