چکیده:

کرامت ذاتی انسان آن نوع شرافت وحیثیتی است که تمامی انسانها به جهت انسان بودن با توجه به شأن وتوانایی تعقل،قدرت انتخاب،آزادی اراده واختیار و وجه نفخه الهی ،به طور فطری ویکسان ازآن برخوردارند ولذا پژوهشگران دینی این حق را اعطائی ازجانب خداوند وازحقوق فطری وخلقی می دانند. دراین تحقیق هدف ارائه یک نگاه جدیدی به موضوع کرامت است وآن طرح مباحث کرامت به مثابه قاعده فقهی بعنوان یک قاعده عام وفراگیر چون “قاعده لا ضرر”می باشد .با توجه به مفهوم ومبانی نظری کرامت انسان ،جریان شکل گیری قاعده،بیان ادله ،آثارفقهی وحقوقی ومصادیق کرامت دراین پژوهش به نتایج زیر می توان دست یافت : ۱- کرامت انسان امری ذاتی وغیر قابل انفکاک بوده وانسانیت انسان قائم به آن است . ۲- اندیشه کرامت انسانی ،تنها محصول عواطف واحساسات بشری نبوده ،بلکه دارای پشتوانه های بسیار مهم دینی،عقلی ،فلسفی ومورد تأ یید وتأ کید علماءواندیشمندان می باشد . ۳- کرامت ذاتی انسان بما هو انسان اقتضا دارد که باید بین جرم وجزا تناسب باشد ولحاظ کردن هویت وشخصیت بزه کار وبزه دیده دراین امر معقول ومنطقی است . ۴- کرامت انسان صرفاً یک موضوع عقلی واخلاقی نیست ،بلکه می تواند به حوزه فقه وحقوق وارد ودرغالب یک قاعده ی فقهی عام وفراگیر درجریان استنباط احکام فقهی مطرح شود . ۵- دراین تحقیق تلاش شد که با استناد به ادله وتفاسیر ونظر اندیشمندان یک قاعده فقهی ارائه شود به این عبارت که: هرانسانی ازکرامت برخورداراست مگر دلیل خاصی موجب سلب کرامت شود. ((کل ُ انسان ٍ کریم الاّ ما خرج َ با لدلیل))